Consumer Quality Index vertaald naar het Turks

Feedback helpt mij een goede behandelaar te zijn
Semiha Aydin: “Feedback van cliënten is voor mij van groot belang om een goede behandelaar te zijn, want daarmee kan ik mezelf verbeteren. De CQi moet rond het einde van de behandeling worden afgenomen. Toch neem ik het altijd nog voor de laatste sessies af zodat ik nog iets kan doen met de terugkoppeling van de cliënt. Zo laat ik ook ruimte voor hem of haar om nog even terug te komen op een onderwerp wat de CQi aansneed bijvoorbeeld. Wat is er waardevoller dan van je cliënt horen hoe hij/zij de behandeling heeft ervaren en om met deze feedback jezelf te verbeteren.”

Patiënten met niet-Westerse achtergrond moeite met CQi
“Ik merkte dat een deel van de cliënten met een niet-Westerse achtergrond moeite had om de CQi in te vullen. Bepaalde begrippen waren voor hen onduidelijk en als we het dan probeerden te vertalen kwamen we erachter dat bepaalde termen niet makkelijk te vertalen zijn. Ik of een collega hielpen patiënten dan met invullen terwijl ik juist vind dat een cliënt deze in moet vullen zonder dat de behandelaar meehelpt. In termen van validiteit kan het natuurlijk ook helemaal niet dat iedereen een eigen vertaling maakt. Omdat ik de CQi zo’n waardevol instrument vind, besloot ik dat er een goede vertaling van de vernieuwde versie van de Nederlandse CQi moest komen. Zo kunnen we ook van cliënten met Turks als moedertaal feedback via de CQi ontvangen.”

CQi van belang voor patiënt, behandelaar en organisatie
“Voor mij is de CQi op drie vlakken van belang. Voor een goed deel van de cliënten is feedback geven niet vanzelfsprekend. Uiteraard vinden ook zij het prettig als zij gehoord worden, de behandeling transparant is en ze hun wensen kunnen delen met de behandelaar. Voor behandelaren zelf kan het soms ook spannend zijn om gestructureerd om feedback te vragen. De CQi kan daar de juiste opening voor bieden. Dit is belangrijk omdat we vanuit onderzoek in de transculturele psychiatrie weten dat juist deze cliënten helaas vaak een minder intense, effectieve behandeling genieten. Met de CQi kan de behandelaar zelf ook leren van de feedback van cliënten en zo de aangeboden zorg verbeteren. Als derde kunnen er vergelijkingen op groepsniveau gedaan worden. Dat kan helpen de ggz te verbeteren en verder vorm te geven. Ik vind het bijvoorbeeld interessant om te zien of een bepaalde leeftijdsgroep anders reageert. Graag zou ik ook analyseren of cliënten die de Turkse CQi hebben ingevuld hun behandeling anders ervaren dan cliënten die een Nederlandse CQi hebben ingevuld. Ik kan me bijvoorbeeld voorstellen dat zij het aspect ‘bejegening’ belangrijker vinden, of dat ze anders scoren op de schaal ‘samen beslissen’. Dat zou ik graag ook met behulp van cijfers willen toetsen. Op basis van dat soort uitkomsten en vergelijkingen kunnen we behandelingen aanpassen en de zorg voor onze patiënten verbeteren.”

De vertaling, samen met een collega aan de slag
“Mijn collega die het belang van een vertaling ook inzag heeft mij geholpen. Onafhankelijk van elkaar hebben we ieder de vragenlijst vertaald en deze vervolgens naast elkaar gelegd. Zo kwamen we tot een eerste vertaalde versie. Vervolgens heb ik de verschillende bewoordingen nog besproken met drie andere medewerkers uit de zorg. Waaronder bijvoorbeeld een secretaresse die Turks spreekt en dagelijks contact heeft met cliënten uit de ggz. Uiteindelijk ben ik deze onder jongeren en ouderen van uiteenlopende opleidingsniveaus gaan testen. Zij hebben voor de Turkse én Nederlandse CQi aangegeven wat zij uit de vragen begrepen. Tenslotte is de Turkse vertaling nog eens terugvertaald naar het Nederlands en hebben we de overeenkomsten en verschillen besproken met Astrid Partouns van Akwa GGZ. Zij heeft de nieuwste versie van de CQi mede ontwikkeld en is daar heel goed bekend mee. Zo zijn we tot een vertaling naar het Turks gekomen die nu voor iedereen beschikbaar is.”

Termen en antwoord categorieën omzetten naar Turkse begrippen
“Tijdens het proces kwamen we woorden tegen die niet rechtstreeks vertaald kunnen worden of termen die niet gebruikelijk zijn in het Turks. In het Turks is een behandelaar iemand die zich vooral met de fysieke gezondheid bezighoudt, dus hebben we behandelaar vervangen door het Turkse woord voor therapeut. Een ander voorbeeld is een item waar wordt gevraagd naar de voor- en nadelen van de beschikbare behandelmethoden. Deze hebben we vervangen door goede en minder goede kanten van de behandeling. Taalkundig gezien was het equivalent van pluspunten en minpunten gangbaar in het Turks, maar dat bleek bij het testen onder jongeren en ouderen iets te dubbelzinnig. Ook blijken de woorden cliëntenorganisatie en zelfhulpgroepen nog onbekend bij de doelgroep. We hebben daarom een voorbeeld toegevoegd waarin we uitleggen dat we daar stichtingen en organisaties mee bedoelen die zijn opgericht voor en door patiënten of naasten. Tenslotte hebben we bij de vraag naar opleidingsniveau twee antwoord categorieën moeten combineren. In het Turks viel het vmbo niet te verdelen in meerdere categorieën.”

De naar het Turks vertaalde CQi is binnenkort ook beschikbaar via Embloom.
De naar het Turks vertaalde CQi is te downloaden in de Bibliotheek, zoek op “CQi”.

Over Semiha Aydin
Semiha Aydin heeft als psycholoog veel ervaring met cliënten met een niet-Westerse achtergrond. Zij is PhD- kandidaat aan de Universiteit Leiden en doet onderzoek naar de diagnose en verwijzing van jongeren met psychische problemen. Ook werkt zij als vrijwilliger voor de stichting @ease  en als behandelaar bij Caredate.

Over de CQi
In de CQi beantwoorden cliënten vragen over hun ervaringen met de door hen ontvangen zorg. De eerste versie van de CQi Geestelijke Gezondheidszorg en Verslavingszorg (GGZ &VZ) is 15 jaar geleden ontwikkeld. De vragenlijst is dynamisch en wordt periodiek geëvalueerd en herzien. In juli 2020 is er een nieuwe versie van de CQi verschenen voor ambulante ggz en verslavingszorg.
Organisaties die de uitkomsten van de CQi en de subschalen voor bijvoorbeeld bejegening en samen beslissen in kaart willen brengen kunnen dat doen met behulp van de dashboard functie in GGZ Dataportaal.