Inrichten van patiënttoestemming voor leren in GGZ Dataportaal
Het inrichten van patiënttoestemming voor verschillende doeleinden is een uitdaging waar veel ggz-organisaties mee bezig zijn. Hoe formuleer je de vragen voor je patiënt, hoe en waar leg je de toestemming vast en hoe belast je de patiënt en behandelaar zo min mogelijk? We spreken met Marjolein Laterveer-van Winden, kwaliteitsmanager en functionaris voor gegevensbescherming (FG) bij HSK.
Eigen EPD en vastleggen van patiënttoestemming
“Binnen HSK werken we met ons eigen EPD en online cliëntportaal. Dit is speciaal voor ons ontwikkeld zodat al onze specifieke wensen hierin zijn verwerkt. Alle cliënten krijgen, voordat de intake plaatsvindt, toegang tot hun eigen cliëntportaal. Via dit digitale cliëntportaal vullen ze vragenlijsten in zoals de SQ-48 en de ADP-IV. Ze vullen dan ook een vragenlijst in om toestemming te geven, dit is onze toestemmingsvragenlijst. We vragen voor verschillende zaken toestemming en één daarvan is de vraag om gepseudonimiseerde data te mogen delen met GGZ Dataportaal. Alleen de cliënt heeft toegang tot zijn cliëntportaal, zo weten we ook zeker dat het de cliënt zelf is geweest die toestemming heeft gegeven. Dit is ook één van de eisen van de AVG. De antwoorden op de vragenlijsten worden automatisch in het EPD geplaatst, dus zodra de patiënt toestemming heeft gegeven staat dit ook meteen in het dossier, inzichtelijk voor de therapeut. Toen we deze vraag ruim een jaar geleden introduceerden, hebben we onze therapeuten geïnformeerd via de regiomanagers, zodat zij ook voorbereid waren op eventuele vragen van cliënten hierover.”
Formulering toestemmingsvraag
“Om te komen tot een duidelijke vraag en toelichting heb ik de website van GGZ Dataportaal bekeken en ook met collega’s besproken hoe we dit zo duidelijk mogelijk konden formuleren. Ik wilde deze voor onze cliënten zo duidelijk mogelijk maken en tegelijk juridisch kloppend. Ik vond het heel belangrijk uit te leggen wat pseudonimiseren voor onze cliënt betekent. Wij benoemen dat nu zo: Dit zorgt ervoor dat andere organisaties niet kunnen achterhalen dat de gegevens over u gaan. Uw identiteit blijft alleen bij HSK bekend. Zo is het voor de patiënt duidelijk dat de privacy gewaarborgd is. Daarnaast geven we aan dat de verleende toestemming elk moment weer ingetrokken kan worden. Dit komt overigens bijna niet voor. We krijgen bijna geen vragen over de toestemmingsvraag. Het lijkt er dus op dat we de vraag duidelijk stellen en patiënten ook de meerwaarde inzien van het geven van toestemming.”
Belang van vragenlijsten binnen HSK
“Naast het gebruik van vragenlijsten als ondersteuning in de behandeling, gebruiken we deze ook om beleidskeuzes te maken. Informatie uit vragenlijsten is essentieel om als organisatie de beste zorg aan onze cliënten te leveren. De informatie halen we onder andere uit de CQi en de SQ-48 waarmee we de effectiviteit van onze behandelingen meten. Hierdoor kunnen we bijvoorbeeld de behandelduur zo veel mogelijk optimaliseren en de ontwikkeling van onze cliënttevredenheid monitoren. Daarnaast vindt er binnen onze organisatie wetenschappelijk onderzoek plaats, waarbij we gebruik maken van geaggregeerde informatie uit vragenlijsten. Met al deze data helpen we onze therapeuten hun behandelingen te optimaliseren en verbeteren we ons beleid.”
Over HSK en Marjolein
HSK is een landelijke instelling die zich richt op ambulante behandeling van de meest voorkomende psychische stoornissen, middels cognitieve gedragstherapie. De organisatie houdt zich al lange tijd bezig met de inzet van ROM. Als kwaliteitsmanager en FG is Marjolein verantwoordelijk voor de kwaliteitsprocessen en het bewaken van de privacy van cliënten.
Heb jij vragen over het inrichten van patiënttoestemming? Kijk dan hier.